Golubačka tvrdjava je srednjovekovna tvrđava na desnoj obali Dunava. Predstavlja spomenik kulture od izuzetnog značaja. Podignuta je na strmim liticama stena oko 4 km nizvodno od istoimenog grada, na samom ulasku u Đerdapsku klisuru.
Golubac je imao burnu istoriju. Mnoge bitke su se vodile oko njega. Prvi put u pisanim spisima Golubačka tvrđava se spominje 1335. godine, kao utvrđenje u kojem je bila smeštena ugarska vojska, što znači da je osnovana krajem XIII ili početkom XIV veka. Iako nikada nije utvrđeno da li su je gradili Srbi ili Ugari, jasno je da je ona planski stvorena zbog vojno-strategijskog značaja mesta.
Najfascinantniji deo tvrdjave predstavlja 10 kula koje su povezane zidinama. Prvobitno bilo je samo devet kula, ali su Turci nakon zauzimanja tvrđave dodali i desetu.
Pročitajte: Nemi posmarač istorije Balkana: Most Mehmed-paše Sokolovića
Legende o nastanku Golubačke tvrdjave
Golubačka tvrđava spominje se u nekoliko različtih legendi.
Prema jednoj, dobila je ime zahvaljujući vizantijskoj princezi Jeleni. Ona je bila zatočena u kuli utvrđenja. Bila je usamljena i tužna. Utehu su joj pružali samo golubovi, pa otuda i naziv Golubački grad.
Druga legenda tvrdi da se u lepu devojku po imenu Golubana zaljubio turski paša. On je pokušao da osvoji njeno srce raskošnim poklonima, ali ona nije htela ništa od toga da prihvati. Za kaznu, po pašinom naređenju, vezana je za dunavsku stenu ne bi li se pokajala. Tu je izgubila život, tako da je tvrdjava nazvana po njoj.
Treća legenda kaže da je jednostavno Golubačka tvrdjava dobila ime zbog divljih golubova, koji su se nastanili oko nje.
Pročitajte: Fotografisanje u kompleksu “Tvrdjava Golubački grad” je moguće samo ako platite
Rezervat prirode „Tvrđava Golubački grad“
Rezervat prirode Golubački grad nalazi se na samom ulazu u Đerdapsku klisuru. Vrednost rezervata je u postojanju veoma retkih biljnih zajednicai vrsta. A to su niski i visoki šibljaci jorgovana, grabića i jasena, fragmenti šuma termofilnih hrastova i bukovih šuma sa orahom. Rezervat se prostire na 23,04 ha. Nalazi se neposredno na padinama iznad i oko tvrđave Golubački grad.
Još jedno veoma posebno mesto je Arheološki park Turističkog prostora “Tvrđava Golubački grad. Obuhvata arhitektonske ostatke iz različitih perioda ljudske istorije. Zauzima prostor ispred same tvrđave i čini pravi muzej na otvorenom.
